ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΑΝΟΣ
Το να αποδειχθεί η βουλγαρικότητα των Πομάκων θεωρήθηκε σαν κεντρικό στοιχείο τόσο των εθνογραφικών ερευνών στη Βουλγαρία από το 19ο αιώνα μέχρι πρόσφατα όσο και των επίσημων κρατικών παρεμβάσεων. Οι προσπάθειες αφομοίωσης των Πομάκων στο βουλγαρικό κράτος έγιναν σε διάφορα στάδια. Η πρώτη επιχείρηση μετονομασίας και βαπτίσματος των Πομάκων έγινε στα χρόνια του πρώτου Βαλκανικού πολέμου, ανάμεσα στον Οκτώβριο του 1912 και τον Ιούλιο του 1913.
Σε μια δεύτερη παρόμοια προσπάθεια (1938-1942) το βάρος δόθηκε στην αλλαγή των ονομάτων από τουρκικά σε βουλγαρικά καθώς επίσης και στην κατάργηση του φερετζέ και του φεσιού. Η οργάνωση Rodina επεχείρησε να αποκαταστήσει τις ρίζες των Πομάκων. Ιδρυτής της οργάνωσης Rodina ήταν ο Petar Μarinov, ένας Βούλγαρος εθνογράφος μαζί με μια ομάδα Πομάκων διανουμένων στο Σμόλιαν το 1937. Η Rodina διακήρυττε πως «ήρθε ο καιρός για τους μουσουλμάνους ομόθρησκούς μας να αναγνωρίσουν τη Βουλγαρική εθνικότητά τους, να αποκοπούν από το σκοτάδι και την άγνοια, να έχουν καθαρή κατανόηση και συνείδηση ότι είμαστε Βούλγαροι στην εθνικότητα και ότι αυτό δεν εμποδίζει την εξάσκηση της Μουσουλμανικής θρησκείας».
Από το 1948 έγινε προσπάθεια από τις αρχές για αλλαγή των μουσουλμανικών ονομάτων με σκοπό την πλήρη ενσωμάτωση στη σοσιαλιστική κοινωνία. Κατά τα έτη 1948-51 το βουλγαρικό Υπουργείο Εσωτερικών διεξήγαγε μία επιχείρηση μετοικεσίας (izselvaneto) που αφορούσε εκτοπισμό Πομάκων που ζούσαν κοντά στα σύνορα Ελλάδας-Βουλγαρίας. Ολόκληρα χωριά μετακινήθηκαν αναγκαστικά προς το εσωτερικό της χώρας, κυρίως στην περιοχή μεταξύ Σλήβεν και Βελίκο Τίρνοβο, κοντά στις πόλεις Έλενα και Ζλατάριτσα. Αρχικά ο αναγκαστικός εκτοπισμός αφορούσε άτομα που είχαν δείξει ανυπακοή προς το νέο κομμουνιστικό καθεστώς αλλά επεκτάθηκε και σε άλλους μέχρι το 1951. Τελικά το φθινόπωρο του 1954 επιτράπηκε στους εκτοπισθέντες να επιστρέψουν και πάλι στα βουνά της Ροδόπης. Ο εκτοπισμός της περιόδου 1948-51 έγινε, για περίπου 30.000 άτομα, κυρίως για λόγους ασφαλείας στα πλαίσια του ψυχροπολεμικού κλίματος.
Οι Πομάκοι των συνόρων συχνά διέσχιζαν τα σύνορα, γνωρίζοντας πολύ καλά την ορεινή περιοχή. Ήταν επίσης γνωστό ότι είχαν συγγενείς από την πλευρά της Ελλάδας, μιας ΝΑΤΟικής και άρα εχθρικής χώρας. Όμως φαίνεται πως υπήρχε διάχυτη η εντύπωση ότι κατά τα χρόνια του εμφύλιου πολέμου στην Ελλάδα οι Έλληνες κομμουνιστές δε βρήκαν την αναμενόμενη υποστήριξη από τους κατοίκους των βουνών.
Κατά τα έτη 1962-1964 στον κεντρικό όγκο της Ροδόπης στόχος της εκστρατείας αφομοίωσης ήταν να βοηθήσει τους «Βούλγαρους μουσουλμάνους» να βρουν την «αληθινή» τους ταυτότητα, να ξαναγεννηθούν. Η φράση «διαδικασία αναγέννησης» (vuzroditelen protses) απετέλεσε το σύνθημα της καμπάνιας του 1962.
Κατά τα έτη 1971-74 έγινε σε όλη τη Βουλγαρία προσπάθεια αλλαγής των ονομάτων αλλά και κατάργησης ισλαμικών εθίμων, όπως η περιτομή, το ραμαζάνι και το μπαϊράμι. Η αλλαγή των ονομάτων έγινε με επιλογή από μια λίστα «επίσημων» βουλγαρικών ονομάτων. Η διαδικασία της μετονομασίας γίνονταν επίσημα στην κεντρική πλατεία των χωριών. Οι Πομάκοι έπρεπε να πλησιάζουν σε ένα τραπέζι, να παραδίδουν τις παλιές τους ταυτότητες και να παραλαμβάνουν τις νέες με τα βουλγαρικά ονόματα.
Ποιος κέρδισε τελικά από αυτή την πολιτική; Σίγουρα, η Τουρκία η οποία εμφανίστηκε ως προστάτης των Πομάκων, όταν η ίδια σε πάρα πολλές περιπτώσεις αρνήθηκε να δεχτεί Πομάκους πρόσφυγες στο έδαφός της, διότι τους θεωρούσε (και ορθά) ως ξένους προς το τουρκικό έθνος. Η Ελλάδα σεβάστηκε πάντα και τη θρησκεία και τα ονόματά μας, αλλά δυστυχώς μας αφήνει ανυπεράσπιστους στα χέρια του Κεμαλισμού, επιτρέπει και προωθεί θεσμικά τον εκτουρκισμό μας. Εναντίον ποιού πρέπει πρώτα να στραφούμε…
Αυτό που σίγουρα πρέπει να γίνει είναι οι Πομάκοι να δυναμώσουμε και να ενισχύσουμε την πιο ισχυρή οργάνωση που διαθέτουμε σήμερα στην Ελλάδα, τον Πανελλήνιο Σύλλογο Πομάκων.
(τεύχος 42, Ιούνιος 2010)
ΑΡΜΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΑΡΜΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης για τη δημοσίευση των σχολίων:
Είναι δυνατή η υποβολή σχολίων από τους χρήστες/επισκέπτες, ελεύθερα. Αν όμως κριθεί σκόπιμο, η συντακτική ομάδα μπορεί να προβεί άμεσα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση ή αιτιολόγηση, στη διαγραφή οποιουδήποτε σχολίου κρίνει ότι είναι ειρωνικό, υβριστικό ή έχει στόχο να προσβάλλει τρίτο πρόσωπο ή την ιστοσελίδα.
Σε καμία περίπτωση ο διαχειριστής του διαδικτυακού τόπου δεν αποδέχεται, εγγυάται, ενστερνίζεται, ή υιοθετεί τις προσωπικές σκέψεις, αντιλήψεις και πληροφορίες, οι οποίες εκφράζονται από τους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας.
Με την αποστολή ενός σχολίου αποδέχεστε αυτομάτως τους όρους χρήσης.
Εκ της συντακτικής ομάδας του pella-news.blogspot.gr.